He he ik ben erachter! Waar achter vraag jij je misschien af. De reden waarom ik het lastig vind om ouders te interesseren in democratisch opvoeden, wat ik ook nog weleens betekenisvol opvoeden noem. De keuze voor democratisch opvoeden doet namelijk iets met je geloofssysteem. Democratisch opvoeden is zo simpel maar zo afwijkend van je huidige denkbeelden over opvoeden dat je niet kunt geloven dat het werkt. Je oude denkbeelden zijn vaak zo sterk dat zelfs als je weet dat je huidige manier van opvoeden niet goed aanvoelt of niet werkt, dat je daar dan nog steeds aan vasthoudt. Omdat het het enige is wat je kent.
Wat is de kern van democratisch opvoeden.
Het niet vertrouwen van je kinderen of misschien nog wel meer het niet vertrouwen van jezelf, daarmee raak je precies de kern of je wel of niet gelooft in democratisch opvoeden. Want bij democratisch opvoeden daar gaat het om vertrouwen, vertrouwen in het feit dat je kind ook wil luisteren naar je zonder dat jij schreeuwt, dreigt, corrigeert of straft.
Weet jij wat de Nederlandse oplossing is als iets niet goed gaat?
De Nederlandse oplossing als iets niet goed gaat, of het nu gaat om politiek, school of opvoeden, is meer structuur, meer regels en meer controle. En zoals we allemaal weten heeft dit nog nooit tot het beoogde succes geleid. Het is heel simpel, iets wat eerst recht was, is nu krom. En in plaats van dat we gaan kijken hoe we het weer recht kunnen maken, gaan we allerlei maatregelen treffen om te zorgen dat het niet krom(mer) wordt.
Dus in plaats van dat we het preventief proberen te voorkomen gaan we het achteraf proberen te fixen. In het bedrijfsleven hebben ze daar een uitdrukking voor ‘Garbage in, Garbage out’.
Waar zijn we dan bang voor, waardoor durven ouders niet over te stappen naar democratisch opvoeden.
Ze zijn zo bang om de controle te verliezen. Ik weet ook niet precies welke controle, want als ik ouders spreek over hun huidige manier van opvoeden dan hoor ik ook niet dat ze controle hebben. Ondanks dat ze van alles doen om dit te krijgen: het opstellen van regels, het ontnemen van privileges of andere vormen van straffen. Het blijkt allemaal niet te werken. Dus als je toch geen controle hebt over je kinderen of over de situatie, als je toch niets te verliezen hebt, als het toch niet slechter kan gaan dan nu, waarom hou je er dan nog zo hardnekkig aan vast.
Democratisch opvoeden werkt echt.
Het enige nadeel is dat je democratisch opvoeden niet een beetje kunt doen. Dat is hetzelfde als een beetje zwanger of een beetje in god geloven. Je kunt het niet half doen, of als het je goed uitkomt. Het is simpel, of je gelooft erin of je gelooft er niet in. Ja, ook bij democratisch opvoeden loop je tegen uitdagingen aan. Terugvallen op je oude tactieken (weet je nog die dingen die niet werkte) heeft geen zin. Je zult op zoek moeten gaan naar nieuwe oplossingen, dat hoef je niet alleen te doen. Sterker nog bij democratisch opvoeden gaat het niet alleen over de kinderen maar ook over de ouders, over het hele gezin. Je gaat dus elkaar gebruiken om op het op te lossen en dat dan ook nog op een gelijkwaardige manier.
Hoe geconditioneerd ben jij als het gaat over de manier van opvoeden?
Veel ouders zeggen: ik ga het anders doen dan mijn ouders. Maar na een tijdje dan horen ze woorden uit hun mond komen, die ze herkennen. Sterker nog het is alsof ze hun eigen ouders horen praten. En dan ook nog over zaken waarvan ze eerder zeiden: ik ga het anders doen. Je hebt zelf als kind ervaren dat het niet fijn was, dat het niet werkte, en nu ben je aan het goed praten wat ze deden, waarom? Omdat je niets anders kent, omdat je geconditioneerd bent. Je blijft het doen, terwijl je er niet in gelooft maar de angst voor het onbekende, het democratisch opvoeden is zo groot dat je blijft doen wat je deed, maar dan wel verwacht dat het beter gaat. Hoe realistisch is dit?
Ik kan je niet overhalen om democratisch te gaan opvoeden, ik wil je wel steunen.
Ik heb het heel lang geprobeerd om mensen over te halen om te geloven waarin ik geloof, maar dat werkte niet. Ik kan je alleen laten inzien dat wat je nu doet niet werkt en dan krijg ik toch een bak weerstand. Want ik zit te morrelen aan je geloofssysteem en mensen vinden het niet fijn als je hun houvast aantast. Ze vragen dan aan mij maar hoe los jij dan dit op, en hoe los jij dan dat op. Ik vertel dan keurig hoe ik het aanpak, en de reacties zijn dan het mooist. Het loopt uiteen van een hele glazige blik tot verbaal geweld, ze geloven niet dat het zo kan werken. En weet je ze hebben ook helemaal gelijk, als je er niet in gelooft dan gaat het niet werken. Als je niet bereid bent om op zoek te gaan naar een oplossing binnen je nieuwe manier van opvoeden, democratisch opvoeden, als je bij het eerste beste zuchtje tegenwind terugvalt op je oude tactieken,
dan gaat het inderdaad niet werken.
Daarom stop ik met mensen overhalen, ik ga vertellen wat ik doe en hoe ik dat doe. Niet om je te overtuigen dat democratisch opvoeden beter werkt, het opvoeden van je kinderen is namelijk geen wedstrijd. Alleen om je te inspireren, om je een ander perspectief te bieden om je te laten zien dat er nog meer mogelijkheden zijn.
Democratisch opvoeden gaat om hulp vragen, als het tegenzit of als je het anders wilt.
Wat ik al aangaf ik kan je steunen, andere ouders die al langer democratisch opvoeden kunnen je steunen. Misschien moeten we wel een praatgroep oprichten, waar je heen kunt komen als je het even niet meer ziet zitten. Waar je even je onmacht kunt delen, waar je veilig kunt zeggen ik weet het even niet. En waar je dan verwelkomd wordt door mensen die dat herkennen, die dezelfde twijfels hebben meegemaakt, tegen dezelfde uitdagingen zijn aangelopen. Mensen die je steunen en zeggen het komt wel goed. Mensen die hun oplossingen met je delen. Mensen die je naar huis laten gaan met goede moed, met inspiratie en met energie om het te gaan oplossen, oplossen op een manier die past binnen het democratisch opvoeden.
Dus geloof jij heilig in het democratisch opvoeden, wil je er vol voor gaan, ga er dan vol voor. Weet dat al heel veel ouders je zijn voor gegaan. En weet dat al deze ouders er zijn om je te steunen.
Durf jij het oude loslaten, zonder het nieuwe 100% te kennen?
Durf jij op jezelf te vertrouwen?
Durf jij in je kinderen te geloven?
Pak dan mijn hand!