Basisschool directeuren zien het organiseren van ouderavonden vaak als iets vervelends, noodzakelijks en een verplichting, en ik begrijp dat wel. Dit heeft niets te maken met wat voor mooie, leerzame en waardevolle ouderavonden we in de toekomst kunnen organiseren maar meer met de weerstand die in het verleden is opgebouwd. Laten we samen vooruitkijken hoe we dit kunnen ombuigen en ouderavonden weer nieuw leven kunnen inblazen.
Ouderavonden oude stijl.
Ik schrijf dit op tegen beter weten in maar ik hoop dat de oude stijl ouderavonden voor veel scholen al ver achter hen liggen. Dit waren ouderavonden, waar één iemand van de school, vaak een directeur of IB-er aan het woord was. Een ouderavond waar de school vooral aan het zenden was over iets wat voor hen belangrijk was. Een ouderavond met een inhoud die ook gemaild had kunnen worden.
‘We doen het goed als school want er komen steeds minder ouders naar de ouderavond!’ was een uitspraak van een schooldirecteur tegen mij. Na even wat rondvragen bij ouders van die school bleek de waarheid toch net iets anders te liggen. De ouderavond ging niet over zaken die ouders interessant vonden, als ouders vragen stelde werden deze afgekapt en het verhaal was ‘hosanna’ terwijl de ouders een heel ander gevoel hadden.
Ouders blijven meer en meer weg en geven duidelijk te kennen dat die ouderavonden voor hen niet meer hoeven. Als school krijg je steeds minder zin om een ouderavond te organiseren omdat het vervelend voelt en dat hoeft helemaal niet.
Kip of Ei?
Dit lijkt op een kip en ei kwestie, dat is ook één van de reden dat ik scholen graag wil helpen, ik denk namelijk dat alleen de scholen verandering in deze situatie kunnen brengen. En ja het zal nog niet zo gemakkelijk zijn om in één keer het vertrouwen van de ouders terug te winnen. Daarom is het ook belangrijk dat het organiseren van goede, waardevolle en interessante ouderavond deel uit gaat maken van een lange termijnstrategie om de driehoek, ouderparticipatie of ouderbetrokkenheid te vergroten.
Ouderparticipatie.
Ouderparticipatie, veel scholen hebben dit in hun schoolplan staan of op hun verlanglijstje, het blijkt alleen nog niet zo gemakkelijk om dit in de praktijk te realiseren.
Als ik aan ouderparticipatie denk, dan denk ik aan betrokken ouders, aan scholen die in gesprek gaan met ouders om te achterhalen wat er speelt, die samenwerken met ouders, scholen die luisteren naar ouders, scholen die de zorgen en ideeën van ouders serieus nemen, scholen die hier eerlijk en transparant over communiceren, scholen die samen zoeken naar een oplossing.
Als je dit zo leest dan heb je door dat het dus belangrijk is dat je een goede relatie met ouders opbouwt, waarbij het helpt als het al goed gaat op en met school. Maar zelfs dat is niet noodzakelijk, misschien is het juist wel een uitgelezen kans om samen aan de school te bouwen.
Ouderavond nieuwe stijl.
Verzorg ouderavonden op basisscholen die gaan over onderwerpen die spelen bij de ouders. Vroeger ging dat heel vaak over opvoeden en ouderschap en deze ouderavonden verzorg ik nog steeds graag. Tegenwoordig gaat het ook meer en meer over onderwijs, over zorgen die ouders hebben, over wat er speelt op school.
Het is belangrijk dat er een duidelijke WII4T is, wat staat voor ‘what’s in it for them’ in goed Nederlands: wat valt er voor de ouders te halen. De ouderavonden die ik verzorg gaan over opvoedzaken waar bijna alle ouders vragen over of problemen mee hebben. Ik zorg dat we tijdens een ouderavond van problemen naar oplossingen gaan, die praktisch en snel toepasbaar zijn. Ik besef me dat het er vaak nog een taboe rust op het praten over de opvoeding. Als ervaren trainer, spreker en groepsbegeleider creëer ik voor ouders tijdens de ouderavond een omgeving waarin zij zich veilig genoeg voelen om te praten over de opvoeding, zelfs op ouderavonden met 300 ouders.
Een succesvolle ouderavond moet aan drie zaken voldoen.
1 De ouderavond moet een duidelijk thema hebben.
Dat is de reden dat ik twaalftal themagerichte ouderavonden heb ontwikkeld voor kinderdagverblijven en basisscholen. De onderwerpen zijn ontstaan door samen met ouders en scholen te onderzoeken waar de grootste behoeftes liggen. Of het nu gaat om luisteren, grenzen aangeven of verantwoordelijk zijn, maar het kan ook gaan over sociale vaardigheden, zelfvertrouwen of het gebruik van social media. En mocht je onderwerp, probleem of thema er niet bij staan dan is het ook mogelijk om maatwerk te leveren zodat je een ouderavond krijgt die naadloos aansluit bij jullie behoefte of doel.
2 De ouderavond moet een praktische insteek hebben.
Ouders zijn steeds meer eisen gaan stellen aan een ouderavond, ze willen meer dan alleen maar luisteren. Ze willen ook waardevolle informatie, praktische tips en zaken die ze de volgende dag zelf thuis kunnen toepassen. Daarnaast verwachten ze dat ze ook actief kunnen meedoen, dat het een ervaring is en dat er ook gelachen kan worden. Deze ingrediënten moeten in een ouderavond zitten. Omdat onderzoek laat zien dat veiligheid en vertrouwen binnen een groep belangrijk is om open te staan om te leren. Als het daarnaast ook nog een ontspannen en gezellige sfeer is dan wordt er ook nog iets geleerd.
3 De ouderavond moet van waarde zijn.
Als een ouderavond interactief is en veel oefeningen bevatten zodat de ouders al meteen, dezelfde avond met de gedeelde informatie aan de slag gaan, dan ervaren ze direct de waarde. Onderzoek laat zien dat als ouders op de ouderavond een eerste stap zetten dat het veel en veel gemakkelijker is om hier thuis mee verder te gaan. En dat is precies wat een ouderavond moet doen. Dus naast dat een ouderavond leuk en leerzaam moet zijn, wil je ook dat het waardevol voor ouders is. Dat de zaken waar ze vragen over hebben, meezitten of over nadenken al beginnen op te lossen op de avond zelf zodat ze thuis verder gaan.
Zie een ouderavond als een investering met een concreet doel.
Zie een ouderavond als een investering, als een mogelijkheid om (weer) in gesprek te gaan met de ouders, om te laten zien dat je ze (nog steeds) serieus neemt. Door goed te luisteren bij de ouders, wat speelt er, waar hebben zij interesse in, welke signalen geeft een MR of een oudercommissie af. Kun je een ouderavond organiseren waar veel ouders op af komen. Waarbij je een duidelijk doel voor ogen hebt, zowel op de korte als de lange termijn. En dan is de investering belangrijker dan de prijs, omdat je het serieus neemt en de meerwaarde ervan in ziet. Zeker omdat je aan het zaaien bent om op een later tijdstip te oogsten, waarbij de investering in het niets valt als je naar de opbrengsten kijkt.
Aan welk doel gaat de ouderavond bijdragen, en hoe.
Ik bied vrijblijvend en gratis telefonische intakes aan (of beeldbellen als dat fijner is) om te brainstormen over wat het doel is van jouw volgende te organiseren ouderavond, of wat je zou willen dat je doel wordt voor de ouderavond. Wat moet dan het onderwerp van de ouderavond gaan worden, wat moet er voor jou als school inzitten, wat wil je dat de ouders eruit halen. Na onze brainstorm koppel ik de ideeën per mail terug. Zodat jouw volgende ouderavond ook een succes gaat worden.
Laat hieronder achter wat volgens jou een goed doel is voor een volgende ouderavond.